Een vrije donderdagavond is een zeldzaamheid in mijn agenda die ook om die reden nuttig moest worden ingevuld. Een nuttigheid bij uitstek is een goede film. Op aanrader van Facebookvriend, ex-ML’er en collega recensent Sven Gerrets, kocht ik gratis kaartjes, voor zover kopen en gratis in een zin kunnen verschijnen, voor de voorpremière van &Me in De Balie. De voorstelling werd voorafgegaan door een aantal gastsprekers die hun licht wierpen op de onderwerpen liefde, seks en relaties.
Oscar van den Boogaard
Oscar van den Boogaard, de schrijver van het boek Fremdkörper waar de film op gebaseerd is, mocht de spits afbijten. Hij schetste in een rap tempo, maar zonder gehaast over te komen, zijn levensgeschiedenis die leidde tot het schrijven van zijn eerste roman. Van den Boogaard spreekt in schrijftaal, zoals het een gerespecteerd auteur betaamt, en het is daarom prettig om naar hem te luisteren. Veel van wat hij zegt geeft stof tot nadenken en dat maakt dat niet alles voldoende tot me doordringt. Maar hey, dat is uiteindelijk waar auteurs voor gemaakt zijn: de lezer, of in dit geval de luisteraar, aan het denken zetten. Van den Boogaards korte introductie gaat over zijn droom om van Europa één te maken met de liefde als bindmiddel. Ook dat is iets waar ik over na moet denken. Hoe ziet hij dat dan voor zich? In ieder geval voegde hij zelf de daad bij het woord door zijn eigen grenzen op te heffen en zich open te stellen voor zowel homo- en heteroseksualiteit met partners van verschillende nationaliteiten.
Mark Mieras
Daarna sprak Mark Mieras, wetenschapsjournalist en auteur van het boek De Liefde. Hij benadert de liefde vanuit de bèta invalshoek. Een grote foto van de hersenen maakt ons duidelijk hoe onze seksuele voorkeur in onze bovenkamer wordt bepaald. De hypothalamus zorgt er blijkbaar voor dat we reageren op geuren van mannen of vrouwen en die geuren zorgen weer voor versnelde hartslag. Erg interessant, maar het onderwerp is te veelomvattend om in een verhaaltje van 10 minuten te proppen. Dat merk je ook aan de vragen die er direct uit het publiek komen. Hoe zit het dan met biseksuelen? Ook vertelt Mieras over de complexe organisatie van relaties. Bij natuurvolken is de liefde nog zeer primair geregeld en zijn waarden als voortplanting en trouw belangrijk. In stammen zie je dan ook dat mannen kinderen hebben bij meerdere vrouwen. Homo’s hebben binnen die stammen ook een belangrijke functie; omdat er zoveel kinderen zijn, kunnen zij de vrouwen bijstaan bij de opvoeding. Iedereen gelukkig. De evolutie heeft dus blijkbaar nagedacht over het nut vna homoseksualiteit. Dat homoseksualiteit het voortbestaan van de mensheid niet in de weg hoeft te staan, bewijst een Italiaans onderzoek. Wat blijkt? Familieleden van homo’s krijgen gemiddeld meer kinderen. Dit roept natuurlijk wat reacties op, want homo’s krijgen immers wel kinderen en dat van die familieleden wordt door de aanwezige homo’s tegengesproken.
Margriet van Heesch
Als laatste spreekt Margriet van Heesch, filosoof en literatuurwetenschapper aan de Universiteit van Amsterdam. Van Heesch begint met een eigen verhaal over een gebroken hart. Ze had ooit een vriendje dat hun relatie verbrak vanwege ‘zijn ouders’. Hij was Marokkaans en daarom kon hun relatie geen stand houden. Margriet kon niet begrijpen dat hij, een dichter bovendien, zijn liefde liet bepalen door zijn ouders. Alhoewel het maar een affaire was, was Margriet kapot toen de dichter haar verliet. Hoe komt dat? Dat we van zo’n korte, hevige romance zo ondersteboven kunnen zijn? En waarom worden we verliefd als we gelukkig zijn met een ander? Margriet stelt welbekende vragen die mij tot nadenken aanzetten. Is het logisch dat we ons hele leven bij dezelfde partner blijven? En welke keuze zou ik maken als ik opeens megaverliefd op een ander wordt, terwijl ik getrouwd ben. Uiteindelijk besluit Van Heesch haar persoonlijke relaas met de uitspraak dat we om ons heen kinderen zien waarvan de ouders al jarenlang samenzijn, maar ondertussen gaan alle kinderen naar een psychiater. Tja, je zou hetzelfde kunnen zeggen over gescheiden ouders denk ik. Het was leuk dat Margriet haar filosofische benadering op een open wijze met ons deelde. De persoonlijke invalshoek sluit natuurlijk naadloos aan op het thema van de avond.
Hierna zitten de drie sprekers nog eens met zijn drieën aan tafel en er ontstaat een interessant gesprek over evolutie en discours dat wat mij betreft nog langer had mogen duren. Ik vond het amusant en herkenbaar. Op een gegeven moment werd aan het publiek de vraag gesteld: Wie is er geschokt door het liefdesleven van Van den Boogaard. Niemand stak zijn hand op, maar ik moet zeggen dat ik me ook niet helemaal op mijn gemak voel met de vrije liefdeskeuze van Van den Boogaard.
Helaas, ja helaas, begon daarna de film waar ik niet al te veel over uit wil wijden, omdat er geen ondertiteling bij zat. Dat was jammer, want nu heb ik wat cruciale dialogen gemist. Van de gedeelten die ik wel kon volgen, vond ik het acteerwerk af en toe erg overdreven en daarmee onbedoeld lachwekkend. Het einde van de film viel me zwaar tegen. Gelukkig had Van den Boogaard vooraf al een dikke spoiler over de afloop gegeven wat het enigszins bevredigender maakte.
Ongezouten rapen 